WIRIDZ MAKLUMAT DJATI. Bagian.1

WEJANGAN WIRIDZ MAKHLUMAT DJATI. Bagian. 1

WEDARAN ILMU KEBATINAN TAREKOT TASAWUF DAN MA’RIFAT YANG PERNAH DI PELAJARI OLEH KI DJAKA TOLOS.


WIRID MAKLUMAT JATI :
Oleh: Wong Edan Bagu.
(PRTP)
Jakarta  tgl 09-09-2009

Mengku wolung wiwiridhan – yaiku kasebut =

……….Wirayat – jati
……………………Laksita – jati
………………………………Panunggal – jati
………………………………………………Karana – jati
………………………………………………………….Purba – jati
…………………………………………………Saloka – jati
……………………………………….Sasmita – jati
……………………………..Wasana – jati
WIRID MAKLUMAT JATI :

Manggih wedharing ilmu kabatosan {kebatinan} sejati

UILAHENG HONGMANGARCARA, MATAYA, AWIGNA MASTUNA MASIDHEM, UPAH MAYANA SIWAHA

Suraosipun : dhuh hem adhuh, kawula nembah ing suksma, dununging panembah, sageda tinarimah lan angsal ganjaran saking kamirahanipun sanghyang guru, ingkang mengku sakliring papadhang.

I. WIRAYAT- JATI

Anenggih punika pituduh ingkang sanyata,anggelaraken dunung lan pangkating kawruh kasampurnan, wiwinih saking pamejangipun para wicaksana ing Nungsa Jawi, karsa ambuka pitedah kasajatining kawruh kasampurnan, tutuladhan saking kitab taswuf. Panggelaring wejangan wau thukul saking kaweningan raosing panggalih, inggih cipta sasmitaning pangeran, rinilan ambuka wedharing pangandikaning Pangeran dhateng Nabi Musa Kalamola, ingkang saraosipun mekaten

: ING SABENER-BENERE MANUNGSA IKU KANYATAHANING PANGERAN, LAN PANGERAN IKU MUNG SAWIJI.

Pangandikaning Pangeran ingkang mekaten wau, imggih punika ingkang kawedharaken dados witing kawruh kasampurnan, ingkang lajeng kawedharaken deninng para gurunadi dhateng para ingkang sami katarimah puruitanipun. Dene wonten kawruh wau, lajeng kadhapuk 8 papangkatan sarta pamejangipun sarana kawisikaken ing taliwang kiwa. Mangertosipun : asung pepenget bilih wedharing kawruh kasampurnan, punika boten kenging kawejangaken dhateng sok tiyanga, dene kengingipun kawejangaken, namung dhateng tiyang ingkang sampun pinaringan Ilhamipun Pangeran. Tegesipun tiyang ingkang sampung tinarbuka papadhanging budi pangangen-angenipun (ciptanipun)

Awit saking punika, pramila ingkang sami kasdu maos serat punika ayuginipun sinembuka nunuwun ing Pangeran. Murih tinambuka ciptaning saged anempeni saha angcupi suraosing wejangan punika, awit suraosing pancen kepera nyata yen saklangkung gawat. Mila kasembadanipun saged angecupi punapa suraosing wejangan punika, inggih muhung dumunung  ing ndalem raosing cipta kemawon. Mila inggih mboten kenging kangge wiraosan kaliha tiyang ingkang dereng nunggil raos, inggih ingkang dereng kepareng angsal Ilhaming Pangeran. Hewa dene sanadyana kangge wiraosing kaliyan ingknag sampun nunggil raos, wedaling pangandika ugi mawia dudugi lan pramayogi, mangertosipun kedah angen mangsa lan empan papan saha sinamun ing lulungidaning basa.

Menggah wonten wejangan 8 pangkat wau,

1.      Wewejangan ingkang rumiyin, dipun wastani : pitedahan wahananing Pangeran, sasadan pangandikanipun pangeran dhateng Nabi Muhammad s.a.w. makaten pangandikanipun: sejatine ora ana apa-apa, awit duk maksih awang-uwung durung ana sawiji-wiji, kang ana dhihin iku ingsun, ora ana Pangeran anging ingsun sajatine kang urip luwih suci, anartani warna aran lan pakartiningsun (dat, sipat, afngal).

Menggah dunungipun mekaten : kang binasakake pangandika ora ana Pangeran anging ingsun, sejatine urip kang luwih suci, sajatosipun inggih gesang kita punika rinasuk dening Pangeran kita, menggahing warna nama lan pakarti kita, punika sadaya saking purbawisesaning pangeran kita, inggih kang sinuksma, tetep tinetepan, inggih kang misesa, inggih wang’ (daean inggih kang manuksma, inggih kang sinuksma, tetep tinetepan, inggih kang misesa, inggih kang kawisesa, umpami surya lan sunaripun, maben lan manisipun, sayekti boten saged den pisaha)

2.      Wewejangan ingkang kaping kalih, dipun wastani : Pambuka kahananing Pangeran, pamejangipun amarahaken papangkatan adeging gesang kita ing dalem 7 kahanan, sasadan pangandikanipun pangeran dhateng Nabi Muhammad s.a.w. makaten pangandikanipun : satuhune ingsun Pangeran sajati, lan kawasa anitahaken sawiji-wiji, dadi padha sanalika saka kersa lan pepesteningsun, ing kono kanyatahane gumelaring karsa lan pakertiningsun, kang dadi pratandha.

Kang dhihin, ingsun gumana ing dalem alam awang- uwung kang tanpa wiwitan tanpa wekasa, iya iku alam ingsun kang maksih piningit.

Kapindho, ingsun anganakake cahya minangka panuksmaningsun dumunung ana ing alam pasenedhaningsun

Kaping telu, ingsun anganakake wawayangan, miinangka panuksma lan dadi rahsaningsun, dumunung ana ing alam pambabaring wiji.

Kaping pat, ingsun anganakake suksma, minangka dadhi pratanda kauripaningsun, dumunung ana ing alaming getih.

Kaping lima, ingsun anganakaken angen- angen kang uga dadi warnaningsun, ana ing dalem alam kang lagi kena kaupamakake bae.

Kaping enem, ingsun angaakake budi, kang minangkan kanyatahan pencaring angen-angen kang dumunung ana ing dalem alaming badan alus.

Kaping pitu, ingsun anggelar warana kang minangka kakandhangan sakabehing paserenaningsun. Kasebut nem prakara ing duwur mau tumitah ana ing dunya iya iku sajatining manungsa.

Kacarios wontening warana wau, kadadosaken saking pakartining pramana, warni sosotya kang darbe sorot mancawarni. Ing nalikanipun mosik lajeng ngawontenaken warna tigang perangan, ing satunggal-tunggaling perangan sami angawontenaken warni nigang perangan malih kadosta.

a.       Huruh, ngawontenaken : 1. kulit, daging sapanunggalipun 2. Manik, manah, jantung, sapanunggalipun. 3. Herah, mani, sungsum, sapanunggalipun.

b.      Kukus, ngawonyenaken : 1. napas lan kaketeg. 2. pancadriya. 3. napsu.

c.       Toya, ngawontenaken : 1. suksma, utawi nyawa. 2. rahsa utawi cipta. 3. Cahya

Sadaya wau inggih punika ingkang sami dados warnaning Pangeran dumunung ing badan kita pribadi, sampun uwas sumelang ingpanggalih. Sebab kw\awontenanipun ingkang gumelar ing jagad ageng lan jagad alit, punika sampun kawengku wonten salebeting warana, kaprabawan dening purbawisesaning Pangeran kita.

3.      Wewejangan ingkang kaping tiga, dipun wastani gegelara kahananing Pangeran. Pamejangipun ambabaraken ingkang dados kanyatahan lan karsaning Pangeran, nalika anggelaraken kahanan miwah panguasanipun, inggih punika ingkang anedhahaken waktu badhe dhatengipun pejah, kang ugi sasadan pangandikannipun pangeran dhateng Nabi Muhammad s.a.w

Mekaten pangandikanipun : sejatine manungsa iku rahsaningsun, lan ingsun iku rahsaning manungsa, karana ingsun anitahaken wiji kang cacamboran dadi saka karsa lan panguwasaningsun, iya iku sasamaning geni bumi, angin lan banyu, ingsun anjingi limang prakara. Yaiku : cahya, cipta, sukma (nyawa). Angen-angen lan budi iku kang minangka embanan panuksmaningsun, sumrambah ana ing dalem badaning manungsa.

Wejangan ing nginggil punika chunduk kaliyan pangandikanipun para wicaksana ing Atasangin. Makaten : rupa sajati punika asal saking sajatining rupa, sajatining rupa punika inggih warnaning Pangeran kang sajati, kababar wonten rupa kita sejati, inggih punika tuladha surating Pangeran. Utawi sajatining Pangeran punika dados tiladhaning nyawa utawi sukma sajati, nyawa sajati dados tuladhaning warna sajati, warna sajati punika dados tuladhaning rupa kita sajati, sampun uwas sumelang malih, sabab kahananing manungsa punika tuturutan wahananing Pangeran, katandha saking prabawaning cahya kang anglimputi ing warna kita pribadi.

Amung dumugi samanten kemawon tetapalupining pralambang, menggah sumelehing panggalih kasumanggakaken, angger katuwuhan budi wicaksana, sayekti saged anempeni suraosipu sadaya wajangan punika wau.

4.      Wejangan ingkang kaping sakawan dipun wastani : Kayektening Pangeran, inggih punika katedhahan tataning karaton. Duktinata wonten ing uteking manungsa. Sajatosipun inggih namung kangge pitedahan kayektening wujud satunggal-satunggal, anadhahaken kadadosan karso, ingkang boten ewah gingsir ing kahananipun. Wejangan wau inggih anggelaraken bab sampurnaning manungsa, kang ugi sasadan pangandikanipun Pangeran dgaten Nabi Muhammad s.a.w. makaten pngandikanipun : Sajatine ingsun anata palenggahan , dumunung ana ing enggon parameanningsun, jumeneng ana ing sirahing manungsa, kang ana sajroning sirah iku utek, kang gagandengan ana ing antarane utek iku manik, yaiku telenging netra, aran pranama. Sajroning manik iku budi, sajroning budi iku napsu, kang uga ingaran angen-angen. Sajroning napsu iku suksma, kang uga ingaran nyawa, roh utawa getih. Sajroning suksma iku rahsa, kamg uga ingaran cipta, sajroning rahsa iku ingsun, ora ana Pangeran anging ingsun, sajatining, urip kang angliputi sagunging kahanan. Menggah dunungipun makaten :

a.       sirah, sajatining enggen parameyan

b.      Utek, kandanging cahya, pambukaning netya.

c.       Manik, sajatining pramana, pambukaning paningal

d.      Budi, sajatining manah, pambukaning pamicara.

e.       Napsu, sajatining angen- angen, pambukaning swara.

f.        Suksma, sajatining nyawa, pambukaning swarga.

g.       Rahsa, sajatining gesang, pambukaning pangraos.

Peperangan ing nginggil punika, sajatinipun boten sanes witing pangawasa wau, inggih saking purbawisesaning pangeran kita.

5.      Wejangan ingkang kaping gangsal, dipun wastani : kanyatahan wahananing pangeran, inggih punika ambuka panataning palenggahan, duk jumeneng wonten salabeting jantunging manungsa, punika sajatosipun inggih namung minangka pitedahan kayektening kahanan satunggal-satunggal, nandhakaken kadadosaning karsa engkang langgeng mboten mawi ewah gingsir saking kahanan jati. Makaten ugi ngemot cariyos bab kasampurnaning manungsa, sasadan pangandikaning pangeran dhateng Nabi Muhammad saw mekaten pangandikanipun : sejatine ingsun ananta palenggahan ana sajroning jantunging manungsa, iya iku enggon laranganingsun jumeneng ana dhadhaning manungsa, kang ana ing sajroning dhadha iku ati, kang gegandengan ana saantaraning ati iku jantung, sajroning jantung iku budi, sajroning budi iku jinem, tegese angen-angen, sajroning jinem iku duksma, sajroning suksma iku rahsa, sajroning rahsa iku ingsun. Ora ana pengeran anging ingsun, sajatining urip kang anglimputi sanguning kahaman, menggah dunugipun mekaten :

a.       Dhadha, tegesipun griya kang ka’awisan

b.      Ati, tegesipun pacadriya, inggih napsu, wahyaning napas

c.       Jantung, tegesipun ganggal inggih birahi, wahyaning keteteng

d.      Budi, tegesipun kawaspadan, inggih karsa, wahyaning pamicara

e.       Jinem, tegesipun panggraita, inggih swara, wahyaning pamiarsa

f.        Suksma, tegesipun erah, inggih cipta, wahyaning pangganda

g.       Rahsa, tegesipun urip, inggih kang kawasa, wahyaning pangraos.

Perangan ing nginggil punika, inggih sami kemawon maksudipun kaliyan perangan ing wewejangan ingkang kaping sekawan.

6.      Wejangan ingkang kaping enem, dipun wastani : kayekten kahananing pangeran, inggih punika pembuka tataning pelenggahan duk tinata wonten kontholing manungsa, inggih saking karsaning pangeran engkang amesti, punika sajatosipun inggih amung minangka pitedahan kayektening kahanan satunggal-satunggal, nandhakaken kada dosaning karsa ingkang boten mawi ewah gingsir ing kahanan jati. Makaten ugi ngemot carios bab kasampurnaning manungsa ingkang ugi sasadan pangandikanipun : sajatine ingsun anata palenggahan ana sajroning kontholing manungsa , iku omah danunging pasucianingsun, kang ana sajroning kongtol iku pringsilan, kang anglimputi ana sa’antaraning pringsilan iku mani, sasarining mani iku madi, sasarining madi iku wadi, sasarining wadi iku manikem, sajroning manikem iku rahsa, sajroning rahsa iku ingsun.

Ora ana pangeran anging ingsun, sajatining urip kang anglimputi sakliring tumitah, jumeneng dadi wiji kang piningit, tumurun mahanani sosotya kang ndingin kahanan kabeh, maksih dumunung ana alaming wiji, laju manggon ana ing alam pambabaring wiji, laju temurun ana ing alaming suksma, iya iku getih, laju tumurun ana ing alam kang durung kahana, iya iku alam kang ingaran upama laju temurun marang alam dunya, iya iku alaming manungsa urip, lan iya iku sajatining warnaningsun. Menggah dunungipun mekaten :

a. Konthol, sinebut griya kang sinucekaken

b. Pringsilan, nyataning birahi, bubuka semseming manah

c. Mani, nyataning hawa, bubuka semseming pandulu

d. Madi, nyataning karsa, bubuka semseming pamireng

e. Manikem, nyataning pangraos, bubuka semseming pangambu

f. Rahsa, nyataning pangawasa, bubuka sengseming salulut

Penggenahipun malih :

a.       Mani = pejuh, ingkang kados toya, warnanipun surat biru

b.      Madi, sarining mani, warninipun surat dhadhu

c.       Wadi, sarining wadi, warninipun surat jene

d.      Manikem, sarining wadi, warninipun pethak maya-maya kadi retna

e.       Wiji kang piningit, inggih punika rahsa sajati

f.        Sosotya ing dhihin, inggih manik embaning rahsa sajati, ing ngriku wontening papangkatan pambabring wiji, dumunung pitung kahanan inggih punika nalika kita taksih dumunung wonten wonten guwargabaning rena (biyung) inggih punika :

1)      Duk kendel 1 wulan, kita dumunung alaming wiji

2)      Duk kendel 2 wulan, kita dumunung wonten pasenedhaning wiji

3)      Duk kendel 3 wulan, kita dumunung wonten pambabaring wiji

4)      Duk kendel 4 wulan, kita dumunung wonten alaming rah

5)      Duk kendel 5 wulan, kita dumunung wonten alaming upama

6)      Duk kendel 6 wulan, kita dumunung wonten alaming badan

7)      Duk kendel 7, 8, 9 wulan, kita dumunung wonten alaming manungsa.

Ing ngiku kita tetep jumeneng kasampurnaning manungsa (insankamil), sampun darbe pekerti kita badhe lahir saking guwargabaning ibu, tumitah wonten ing donya.

Dene wejangan punika manawi tumanduk dhateng tiyang estri, wenang kesantunan pamangsitipun makaten : ingsun anata palenggahan jumeneng ana bagane Siti Kawa, kang ana sajroning baga iku purana, kang ana antaraning purana iku reta, sajroning reta iku madi, sajroning madi iku wadi, sajroning wadi iku manikem, sajroning manikem iku rahsa, sajroning rahsa iku ingsun lan salajengipun kados wejangan tumrap ing priya kasebut ing nginggil.

7.      Wewejangan ingkang kaping pitu, dipun wastani : panetepan santosaning pangandel, bubuka saking kawruh kang winastan sahadat, awit dene pamejangipun amangsit ingkang dados pikekah pangandel kita, anggening angestokaken dhateng kayektening gesang kita pribadi manawi sampun tetep rinasuk dening pangeran kita, kados kasebut, kitab mahdus.

Menggah lampahing pejah ingkang sampun kinarwuhan, anyariosaken sajatining pangidep, ingkang terus dumugi kencenging pangesti, pipiridan saking cipta sasmitaning Nabi Muhammad saw ingkang kawasitaken dhateng Bangedha Ngali, makaten : ingsun aneksani, satuhune ora ana. Pangeran anging ingsun, lan anekseni satuhune ora ana. Pangeran anging ingsun, lan anekseni satuhune Mohammad iku utusaningsun. Dene dunungipun mekaten : ingkang dipun wastani pangeran, punika inggih jumeneng gesang kita pribadi, sebab sajatosipun, sakathating pasebutan punika boten wonten, mila binasakaken boten wonten panderan, punika tetepipun inggih amung gesang kita pribadi, ingkang sinebut inggih ingkang anebut, lahiring pangeran wonten ing manungsa lan bathining manungsa wonten pangeran. Dene ingkang dipun wastani mohammad, punika cahya kita pribadi, mila kaaken utusan, margi cahya kita punika dados panengeraning pangeran. Lenggahipun mekaten : sayrkti temen kabeh tumengka marang sira utusaning pangeran metu saka ing awak ira, mungguh utusan iku nyambadani barang saciptanira, yen angandel sayekti antuk sih pangapuraning pangeran.

Menawi sampun saged anampeni pitedahan ingkang makaten punika dipun awas ing panggalih, inggih gesang kita pribadi punika jumenenging nugraha lan kanugrahan. Nugraha punika gusti, kanugrahan punika kawula, tunggil tanpa wangenan wonten ing badan kita pribadi, sampun uwas sumelang malih.

Wejangan wau menawi kawiridaken hdateng tiyang estri, kawewahan mekaten : ingsun anekseni satuhune ora ana. Pangeran anging ingsun, lan anekseni Mohammad iku utusaningsun, lan fatimah iku umatingsun.

8.      wewejangan ingkang kaping wolu, dipun wastani : paseksen awit pamejangipun kinen aneksakaken dhateng sanak kita, inggih punika sagunging dumadi ingkang gumelar wonten ing donya kadosta : bumi, langit, surya, wulan, lintang, latu, angin, toya lan sapanunggalipun, samiya aneksana yen kita samangke sampun angakeni jumeneng pangeran, dados warganing pangeran ingkang sajati.

9.      wawarah punika mendhet saking suraosipun kitab mahdhus, ingkang anggelaraken bab jamaning pejah, bab punika inggih nunggil kemawon kaliyan ingkang kasebut ing wewejangan ingkang kaping pitu, sami wirid saking cipta-sasmitaning Nabi muhammad saw, ingkang kawedharaken dhateng Bagendha ngali makaten :

ingsun aneksani ing urip ingsun dhewe, satuhune ora ana pangeran anging ingsun, lan ingsun aneksani Mohammad iku utusaningsun lan sajatine kang aran Allah iku badaningsun, rasul iku rahsaningsun Mohammad iku cahyaningsun, iya ingsun kang urip ora kena pati, kang eling ora kena lali, langgeng ora owah gingsir ing kahanan jati, iya ingsun kang waskita ora kasamaran ing sawiji-wiji, tetep ingsun kang murba-masesa, kang luwih wicaksana, byar sampurna padhang trawangan, ora karasa apa-apa, ora katon apa-apa, amung ingsun kang mengku alam kabeh, kalawan purbawisesa pepesteningsun.

Menggah dunungipun mekaten :

Kasbut ing dalem dikir : lailah haillallah mukhammadu rasulullah, tegesipun : boten wonten pangeran, anging Allah, Muhammad punika utusaning Allah. Ananging sajatosipun ingkang dipun wastani Allah, punika pakartining rasul, rasul punika inggih Muhammad lan Muhammad punika sajatosing cahya kita, sajatos gesang punika inggih gesanging pangeran kayekten kasebut pitedahing qur’an, manawi pangeran punika kuwasa mijilaken gesang saking pejah, wilijing pejah ing wekasan boten kenging pejah. Tetep gesang ing dunya, tuwin ing delahan, boten kesupen ing gesang kita, boten ewah gingsir kahanan jati. Dados pepunthoning pangidep ingkang bonthos dhateng pelenging pangesti, sampuraning gesang kita punika boten karaos punapa-punapa sampun uwas sumeleng malih.

2. LAKSITA – JATI

Amratelakaken lampah pangluluhaning raga supados yen kita pejah badan kita wadhag saged nunggil kaliyan badan kita ingkang alus, kasebut badan rohani utawi badan suksma.

Menggah janjinipun, badan wadhag lan alus punika boten kenging pisah, sangkan paranipun anunggil kahanan jati, upami satu munggeng rimbagan. Ananging wawangsulan, ing tembe badan wadhag punika luluh sampurna wonten salebeting badan alus, kalimputan dening kayu dhahim, tegesipun : badan wadhag dumunung selebeting badan alus. Kala badan wadhag taksih dados embananing badan alus, pramblangipun : curiga manjing warangka tegesipun : badan alus taksih dumunung wonten salebeting badan wadhag. Mila lajeng wonten adhah-adhahing babasan makaten.

Jasad embaning budi, budi embaning napsu, napsu embaning karsa, karsa embaning suksma, suksma embaning rahsa, rahsa embaning cipta, cipta embaning kawasa, kawasa embaning wisesa.

Wondene pangluluhaning badan, badan wadhag wau, kalampahana budi : rila, legawa, trima, temen, bener, susila lan utami. Punapadhene tansah anyipta ajal antukna makaten : jagad bumi malam kabeh sumusupa marang badan, badan sumusupa marang budi, budi sumusupa marang napsu, napsu sumusupa marang nyawa, nyawa sumusupa marang rahsa, rahsa sumusupa marang cahya, cahya sumusupa marang atma, atma sumusupa marang ingsun, ingsun jumeneng pribadi.

Kajawi punika ugi kedah nyegah 7 perkawis, kadosta :

1.      sampun carobo, nanging kedah taberi susuci

2.      sampun anguja dhahar, nanging dhahara yen sampun luwe.

3.      sampun angembong unjukan nanging ngunjukna menawi sampun ngelak

4.      sampun karem nendra nanging tilema menawi sampun arip

5.      sampun receh ing wicara nanging nendika’a janji angen wahyaning mangsakala

6.      sampun angujo karesmen nanging sanggama’a menawi sampun kangen sanget

7.      sampun tansah ambibingah penggalih sanadjan kasukan inggih angger boten tilar ing dugi prayogi, muhung angladosi angarah sukapirenaning para mitra

Makaten ugi ing ngagesang sampun ngantos kasandangan pangrencana 8 prekawis

angumbar nafsuhawa
anguja suka-suka
dora paracidro tindak panganiaya
ulah resah
lampah nistha
tingkah deksura
kesed sungkanan sabarang karya
lumuh nastapa pujabrata
Inggih punika bekaning ngagesang ingkang mumurung lampah jalaraning kandeg boten saged dumugi saesthining panedya sebab bebasanipun mekaten

nistapapa tiyang nista manggih papa
dhustalara tiyang dhusta manggih pisakit
dorasangsara, tiyang dora manggih sangsara
niayapati, tiyang niaya manggih papati
mila mekaten margi kalakuaning ngagesang puniko kados kumandhang upamanipun, punapa padhamel ingkang katandhukaken ing liyan sayekti badhe tumempuh dhateng badanipun piyambak.

Sayoginipun tiyang gesang kedah anglampahana tapa brata kados ing ngandhap puniko

tapaning badan, kedah anoraga lan taberi ulah pandamel sae
tapaning manah, narimo lan sepen pangangsa- angsa gunging pakarti druhaka
tapaning napsu, rila lan sabar ing coba bilai, sarta ngapuntena kalepataning tiyang
tapaning suksma, temen lan boten dahwen panasten
tapaning rahsa, rereh sabarang karsa miwah agung ing panalangsa
tapaning cahya, eneng ening tegesipun eneng santosaning pangesti , ening pelenging paningal
tapaning gesang, awas sarta emut.
Kajawi puniko menggahing anggotya ugi sami darbe wewenang piyambak-piyambak kadosta

1.      tapaning netra, cegah sare lan mengo dhateng kamilikan

2.      tapaning karna, cegah nepsuhawa lan lumuh miarsa ing paraben

3.      tapaning grana, cegah panguswa lan lumuh angisep-isep awoning liyan

4.      tapaning lesan, cegah dahar lan boten angraosi awoning liyan

5.      tapaning purusa, cegah sahwat lan boten resah ing sanggama tegesipun lampah bandrek

6.      tapaning asta, cegah colong celer calimut lan boten cengkiling

7.      tapaning suku, cegah lumampah padamel awon lan taberi ndalu kalayan samadi

utaminipun anglampahana saungeling babasan kados ing ngandhap punika

Turua yen arep nepsu, nesua yen arep perang, perangan yen arep mangan, mangana yen arep lumaku, lumakua yen arep turu.

Utawi. Ketimbang turu, becik tangi. Ketimbang tangi becik melek, ketimbang melek becik lungguh, ketimbang lungguh becik ngadeg, ketimbang ngadeg becik lumaku.

Wondene prayoginipun sadaya lampahpunika den saged anyamun, sampun ngantos ungas lan kawistara sarta tansah prayitna ing gesangipun  sarana amatrapna mekaten

1.      solahbawa den angkah-angkah

2.      wedaling wicara den irih-irih

3.      pasanging ulat den amanis

inggih makaten punika sejatining tatkrami, dene sampurnaning lampah wau empanipun animbanga ing empanpapan, patrapipun sampun tilar ing dugiprayogi

tumandhukipun animbang watawis linaksanan kaliyan riringa waspada wedaling mangsakala tepanging sambawa lan sambada inggih punika pepetinganing  lampah, sebab lestantuning solah bawa sumingkir saking celaning sarira ateges pangleburan kuciwaning raga, kadosta :

1.      kusuting busana, kalingan dening jatmika

2.      kasloroning ujar, kalingan manising wicara

3.      kuciwaning warna, kalingan dening mrakati

4.      cacading raga, kalingan dening netra sumeh

5.      taliti sudra, kalingan dening legawa wicaksana

Pramila den sami santosa ing pangesti, margi yen boten sampurna tapabratanipun kasebut nginggil, saged dumawah ing jaman paniksaning gesang ingkang dumunung 7 pangkat, dumawah kasandhang salah satunggal utawi langkung inggih punika.

1.      jamaning kemlaratan, witipun saking boros

2.      jamaning kawirangan, witipun lena tanpa prayitna

3.      jamaning kabodhohan, witipun kesed sungkanan

4.      jamaning angkara, witipun budhuk mumuk

5.      jamaning sangsara, witipun resahing lampah

6.      jamaning sasakit, witipun tuwuk nedha

7.      jamaning kabilaen, witipun remen amaeka

Menawi saged suminggah saking rencananing ngagesang 7 prakawis wau bokmenawa angsal marmane pangeran saged lumebet 7 pangkat saking salah satunggal utawi langkung saking jamaning kamulyan inggih punika :

1.      jamaniung kabegjan, witipun nastiti teki-teki

2.      jamaning kabrajan, witipun budi welas

3.      jamaning kaluhuran, witipun taberi andhapasor

4.      jamaning kawicaksanan, witipun talaten bibinau

5.      jamanaing kasekten, witipun puruita lan tapabrata

6.      jamanaing karaharjan, witipun awas emut

7.      jamaning kayuswan, witipun sabar trima lila tapa

Aliya kasebut ing nginggil wau sayoginipun ngagesang punikia angena ciptasasmita ingkang medal saking tutuwuhaning budi ingkang paparengan kaliyan undhaking yuswa. Dhene tutuwuhaning budi atas ngagesang saestu santun sumantun inggih punika

Tuwuhing kaengetan, tuwuhing pamarsudi, tuwuhing sarenging sedya, tuwuhing pangatos-atos, tuwuhing bubudi, tuwuhing kasantosan, tuwuhing rumaos, tuwuhing lereming panggalih, tuwuhing jatmika lan tuwuhing beka pepeka.

Ananging ngagesang ingkang umuripun langkung saking 72 taun sareng ngenggeni bubuden kala lare alit malih

Murih sampun ngantos kalampahan makaten, boten sanes mung kedah nyegah saliring nepsuhawa sarta marsudi sampurnaning ilmu. Wonten wewarah semu pangerang-erang kasebut ing kitab Manganiharki mekaten :

Ageng-agenge dosa tiyang punika ulah elmu makrifat ingkang magel, awit saking dereng kabuka ing pambudi dados boten sumerep ing suraosipun.

Dhene ingkang sampun padhang, kuwasa anampeni suraosipun ilmu sadaya temtu manggih kamulyaning sangkan paran. Ksaebut ing kadis salebeting kitab insan kamil mekaten

Sinten ingkang sumerep ing pangeranipun saestu inggih sumerep ing badanipun. Sinten ingkang sumerep ing badanipun saestu inggih sumerep ing Pangeranipun.

Tegesipun ingkang sumerep dhateng pangeranipun puniko inggih ingkang sampun sumerep ing suraosipun ilmu makripat sadaya

Tegesipun ingkang sumerep dhateng badhanipun meniko inggih ingkang saged nyumerepi dhateng gesangipun jiwa raganipun piyambak.

Kejawi kasebut nginggil ugi kedah tansah emut yen ngagesang punika boten wande newmahi pejah, mila sampun pegat pinelenga ing pangesti sagedipun waluyajati paworing kawula gusti. Sarana taberi tansah anyuwungaken pancandriya sarta angengkoki jumeneng sarira bathara inggih punika winastan pangabekti ingkang langgeng (sholat dhaim)

Bebasanipun salat ngiras nyambut damel, lenggah, sinambi lumampah, lumajeng salebeting kendel, ambisu kaliyan wicanten, kesahan kaliyan tilem, tilem kaliyan melek, yen temen-temen insya allah jinurung sampurna waluyajati.

3. PANUNGGAL JATI

Punika wewarah sanyata, nedahaken kahananing pangeran ingkang binasakaken saklangkung samar, tanpa rupa tanpa swara dede jaler, dede estri lan dede wandu, tanpa prenah tanpa anggen, dinulu boten katingal, dinumuk boten kantenan.

Punika teteping kahanan wonten ing ndalem cipta sasmitaning kang wasikta, pramila para guru anggenipun suka pitedhah dhateng muridipun kaumpamakaken makaten.

Sejatine ora ana apa-apa, sakehing kawujudan, rurupan wawarnan lan pasebutan, iku dudu sejati lan dudu panuksmaning Pangeran, dene kang kadunungan panguwasa lan kamulyan ing sabarang kabeh iku muhung ingsun.

Menawi dereng saged nampeni wewejangan makaten wau prayogi sami den talatos marsudi maksuding suraos, sarana angimpun sakathahing wewejangan sedaya miturut kawruh ingkang sanyata kados ing ngandhap punika :

Ing sadewengipun gumelar sagunging kahanan ing marcapada lan mukswapada (dunya lan akherat ) punika ingkang rumiyin amung gesang kita, jumeneng wonten salebeting wiji kang piningit. Sayektosipun inggih gesang kita punika ingkang tetep sinuksma ing Pangeran kita, mila den saged sami rumeksa ing gesang kita pribadi, saran ngatos-atos ingkang gemi  nastiti ingkang dados witing panggesangan sampun ngantos kapinten boten saged jumeneng gesangipun, beda kaliyan manungsa ingkang sampun tinarima sampurna kawruhipun tetep ing pangandel boten bade katempelan ing pangrencana tegesipun boten susah ing kaluwen kamlaratan lan panuju kataman ing sasakit boten ajrih dumugi ing pejah. Dhene menawi kasebut tiyang limrah kemawon kedah anglampahi pangupaya ingkang ndadosaken santosaning gesangipun

Dhene gesang kita tetelanipun menawi sanyata rinasuk dening Pangeran kita, kayekten saking solah bawa kita punika sayektosipun teterusan saking karsaning pangeran kita menggah panuksamaning Pangeran anggenipun rumasuk ing badan kita punika mawi warana ing ndalem pitung kahanan kados ing ngandhap punika ;

1. sejatining gesang kita. 2. Nur (cahaya) 3. sir (rahsa) 4. roh, nyawa, suksma, herah 5. napsu (angen-angen) 6. ngakal (budi) 7. jasad (badan)

Dhene papangkatan warananing pangeran ingkang dumados saking pitung kahahan ing nginggil wau menawi  karingkes dumunung ing tigang kahanan inggih punika ;

1.Suksma, mengku jamaning kamukswan 2. rasa mengku jamaning supena ( tilem ) 3. budi mengku jamaning dunya  9melek)

Wondene kayu punika purwaning ngagesang, ingkang anglimputi sakathahinh warana nem pangkat wau sedaya wusana kita kawasa saged mobah mosik lan saged nyembadani pakertining pancadriya, kadosta, pakertining paningal, pangambet, pamiarsa, pamicara lan pamiraos, punapa dene ambegan, sedaya punika tuturutan saking pakertining Pangeran kita.

Ananging wonten ugi prabedanipun, menggah wataking kawula lan gusti

Dene wataking gustyi inggih punika : wungu, tuwuk, ayem, parem, sareh, emut, tetep waspada santosa, bingah, saras lan raharja.

Menggah titimbanganipun wateking kawula inggih punika : arip, luweh, ngelak, sahwat, sereng, supe, bingung, pangling, uwas, susah, sakit lan bilahi. Menggah liring bebasan  ingkang makaten punika inggih saking pakertining papasten kita pribadi.

Wondene santosaning pangesti menawi badhe angyektosaken tandhanipun, ngadat wonten kaelokan ingkang andhatengi, medadl isaking sarira kita pribadi katingal saking pramananing netya karaos ing dalem rahsa. Nalika punika menawi saged katarima saged kadumugen punapa saestining nggalih

Menggah pratikelipun menawi badhe mangesti utawi manekung miturut piwulang ndalem kanjeng Panembahan Senopati ing alaga mataram mekaten.
wiwitipun kedah ngingirangi dahar sare lan sahwat punapa dene ngingirangi saliring kakjengan. Lajeng anglowong (boten nedho lan mboten ngombe ) sarta mbisu tigang dinten tigang ndalu mboten kenging ngemu panggalih sereng.menawi nglowongipun kirang sadinten sadalu, mboten kenging sare. Ing wanci tengah dalu lajeng susuci raga, siram busana sarta geganda, dhidhipangajengaken keblatipun piyambak. Inggih punika ing jaja. Yen sampun dumungi wanci bangun lajeng pejah raga, nutupi pancadriya, ayegah turas, sarip tuwin susuker.

Dene manekung : jempol suku, polok lan dhengkul, kiwa tengen ka’abena. Pajaleran kasipat kaliyan jempol suku, asta kakalih ngrangkul jengku, driji ngapurancang, jempol ingaben, kasipat pucuking grana, lidah katekuk minggah madal ing cetak, waja gathuk, lati mingkem, lajeng anata lebet wedaling napas, inggih punika : panariking napas saking puser ( napas mlebet ) kasengkakna minggah anglangkungi cethak dumugi ing susuhunan ( utek = embun-embunan ), panariking napas wau kedah alon-alonan ( sareh ), sarta kasarengan panebut mungel : h o e, naming kabatos kemawon, sumengkaning napas wonten susuhunan kaendelna sawatawis dangunipun. Manawi sampun krawos awrat, inggih lajeng kaedalna ( kawedalaken ) ingkang sareh alon-alinan dumugi ing puser, dene wedaling napas wau ugi kasarengan panebut mungel : Allah, ugi naming kabatos kemawon. Dados panebut wau mungel: h o e- A l l a h. makaten punika katindakaken marambah-rambah ( terus ) sadangunipun manekung, sarana ugi mawi ngereh ebahing badan ( badan mboten mobah mosik ), punapadene angeningaken cipta, sarta amatrapaken adeging gesang kita. Yen tinarimah adat lajeng angsal ciptasaasmitaning gesang kita, punapa ingkang sinedya.

Dene panengkungan wau, manawi sampun lantih, kenging dipun cancutaken , boten mawi cecegah sapanunggilanipun, punapa dene boten angen wanci, tanpa sarana, angger karaos sumenteging dalem cipta sarta kenceng ing pangesti, inggih punika nandhakaken yan badhe tinarimah.

Mangreh lebet wedaling napas, ingkang sarana tinata sarta manebut : hoe-Allah punika kedah ajeg katindakaken ing rinten ndalu, langkung-langkung manawi kaleres saweg manekung. Inggih lampah makaten punika ingkang kawastanan salat daim. Utawi salat batos, inggih salating suksma, inggih salating nyawa ( nyawa= ambegan = napas ). Dene napas utawi ambegan, punika lebet wedaling angin.

Wondene nglampahi penekukngan wau, sayoginipun kedah saben wulan sapisan, langkung-langkung yen ing wektu dinten panggenaning tinarimah, utawi kasebut dinten ijabah, inggih dinten dhawahing lahelatulkadar, inggih punika : ing tanggal 9 sura, 12  Mulud, 27 Rejeb, 21 Ruwah, 21, 23, 25, 27, lan 29, Pasa, Saha tanggal 8 lan 9 Besar. Dene wiwiting manekung ing wanci : serap surya, tengah dalu, bangun enjing utawi tengange.

Kajawi punika ing saben dintenipun inggih kedah mangreh lebet wedaling napas sarana panebut : hoe-Allah, langkung-langkung bilih mapan sare ing wanci ndalu: inggih lampah makaten punika ingkang nama : ajeg panembahe, lumintu salate. Manawi sampun saged tumindak makaten, inggih punika ingkang winastan  salat dhaim, inggih sajatining salat, tanpa antawis ing wektu, tanpa mawi angetang rekangat, bebasanipun : salat ngiras nyambut damel, lenggah sarwi lumampah, lumampah kaliyan adhepok. Lumajeng salebeting kendel, mbisu kaliyan cariyos, kesah sarwi tilem, tilem kaliyan melek. Sebab salat dhaim punika kakekating salat, mila tanpa ruku tanpa sujud, among dumunung wonten rahsa telenging gesang.

Dene tandhaning adegipun, inggih gesang kita pribadi, rukukipun paningal kita sujudipun pangganda kita, ikhtidalipun pamiarsa kita wawosaning ayatipun pamiraos kita, lenggahipun teteping iman kita, tahyatipun manteping tekad kita, salamipun makripat islam kita, pujinipun lebet wedaling napas kita, dikiripun awas emut kita, keblatipun madhep dhateng ening-ening kita, sampun sampun was sumelang ,alih. Mila makaten sebab jumeneng dat, sipat, asma, afngal kita, punika sampun dados kur’an sajati, mratandhani sajatining salat sedaya, dipun wastani  , salat dhaim.

Manawi iptitahipun salat dhaim makaten : Niyatingsun salat dhaim, kanggo salawasing uripingsun, adage iya urip ingsung, rukuke paningalingsun, iktidale pamiarsaningsun, sujude pangambuningsun, wawacane ayat pangucapingsun, lunggune tetepe imaningsun, tahyate mantepe tikidingsun, salame makripat islamingsun, pupujine lebu wetune napasingsun, dhikire awas elingingsun, keblate adhepe eneng-enengingsun, perlu anglakoni wajib saka kodrat iradatingsun dhewe. Makaten punika pasrah analangsa sanubari dhateng dating gesang kita pribadi, sampun was sumelang.

Dene salat dhaim punika, manawi kasemak kaliyan kaketaning rukuning islam, utawi kaliyan katimbang kaketaning pikekahing iman, suraosipun inggih nunggil misan kemawon, liripun makaten :

Rukuning islam wonten 5 prakawis, inggih punika :

1.      Sahadat, menggah hakekatipun wonten lampah temen, dumungipun ing pamiraos ( wicara ). Angger nuhoni wicantenipun. Inggih punika teteping sahadat.

2.      Siyam, kaketanipun wonten lampah trima, dumunung ing pangganda, angger marem katandukan ambet ingkang menginaken ( boten angisep-isep saliring piawon ), inggih punika tetep siyamipun.

3.      Jakat, kaketanipun wonten lampah utami, tegesipun sabar dumung ing pamiarsa, angger saged mutakaken netra, inggih punika anetepi jakat.

4.      Salat, kaketanipun wonten lampah utami, tegesipun sabar, dumunung ing pamiarsa, angger saged anulekaken talingan. Inggih punika anglenggahi salat.

5.      Kaji, kaketanipun wonten ing pahalangsa lan netepi janji, dumunung ing pangraos lan solahbawa, angger saged nyirnakaken pangraos tuwin amejahi sarira, inggih punika anglampahi kaji.

Rukuning islam ing kekatipun wau, lajeng dipun pralampitani: lesan mbisu, irung pepet, mripat wuta, kuping tuli, badan mati. Inggih makaten punika ingkang nama tetep kuwasa nindaaken rukuning islam sajati, sebab sanyata kuwasa mati sajroning urip, urip sajroning pati, inggih urip salawase.

Pikekahing iman wonten 6 prakawis, inggih punika :

1.      Angandel ing Allah, menggah kekatipun angestokaken gesanging jasat kita, sarta rumaosa manawi dados sipating Allah sajati, liripun angger jasad kita tansah sinucenan, sarta samubarang tindak ngenggeni ing kautamaan, makaten punika nama ngandel ing Allah.

2.      Angandel ing malaikat,  kakekatipun angestokaken wahyaning paningal, pamiarsa, pangganda, pangraos, pamiraos, liripun angger kita tansah angatos-atos anggen kita matrapaken tanduking netya kaliyan wiraos sapanunggilanipun, inggih punika kaketipun tetep temen-temen angandel ing malaikating Allah. Sabab kakekating malaikat punika dumunung wonten salebeting pancadriya inggih punika : Malaekat Jabarail dumunung ing pamiraos. Mikail ing pangganda. Israpil ing paningal. Ngijrail ing pamiarsa, kaliyan ing rahsa, Haruman ing nyawa. Mungkarun Wanakirun kalih pisan ing napsu. Kiraman lan Katiben Sakaliyan ing budi.

3.      Angandel ing utusan, kakekatipun angestokaken wahananing rahsa, liripun angger kuwasa angendelaken pangraos lan anengingaken paningal lereming cipta, makaten punika tetep temen-temen angandel utusaning Allah.

4.      Angandel ing kitab, kakekatipun angestokaken kahananing nyawa, liripun awas lalampahing gesang saha emut lan mangretos ing kadadosan kita, makaten wau angger tansah awas emu ting dalem batos inggih punika tetep temen-temen angandel kitabuning Allah.

5.      Angandel untung sae untung awon saking Allah, Tegesipun hatenging begja cilaka atas saking takdhiring Allah, kakekatipun angestokaken manawi babarang napsu punika saking wedharing budi lan pribadi, liripun angger enggal-enggal pasrahanalangsa dhateng  dat kita, inggih punika tetep temen-temen angandel ing takdhiring Allah.

6.      Angandel ing dinten kang ngakir, tegesipun dinten wekasan.

7.      Kakekatipun angestokaken ing papstening pejah saking  wisesaning dat kita pribadi, liripun angger asring anindakaken ing iktekad kita kang santosa, punika tetep temen-temen angandel ing dinten wekasan saking wisesaning Allah... Bersambung ke Bagian.2

SALAM….MUGA BERMANFA’AT KANGGO SING LAGI LAKU KEBATIANAN.
Salam Rahayu kanti Teguh Selamat Berkah Selalu
Ttd:
Djaka tolos / Wong Edan BaGu
Putera Rama Tanah Pasundan
http://putraramasejati.wordpress.com

http://wongedanbagu.blogspot.com